Heel veel praten

Het is natuurlijk helemaal niet de bedoeling dat jullie het idee krijgen dat ik van de ene safari naar de andere gevlogen of gereden word. Ben je belazerd, ik ben natuurlijk gewoon heel hard aan het werk! Maar het vertellen van hoe ik het grootste deel van de tijd aan het praten ben is natuurlijk niet echt spannend. Natuurlijk geniet ik van die wandelingen door het “bushveld”, -wat meer bos is dan veld, maar dat terzijde-, de dieren die ik zie, en de 5 soorten gierzwaluw die ik af kan tikken. Maar ik ben minstens even onder de indruk van een gesprek met David, manager van het Somkhanda Game Reserve hier in KwaZulu Natal, een van de plekken waar het WWF zwarte neushoorns heeft uitgezet.

David ziet eruit als een broekie van net 30, heeft de typische bush-bush kledij van de gemiddelde Afrikaanse veldman aan: veel kaki (beige), legerkisten, en een “crew-cut”. Maar mijn hemel. De problemen waar hij voor staat, daar zijn de uitdaging van het gemiddelde gemeenteraadslid in Nederland echt niks bij. Met alle respect natuurlijk voor het gemiddelde gemeenteraadslid. Behalve de dagelijkse beslommeringen van het aansturen van 400 man (hij doet er nog een paar andere lodges erbij) en het onderhouden van al het materieel, is er de constante druk om het gebied te beschermen tegen allerlei bedreigingen. Zo moet hij ongewapend strijd leveren tegen de stropers; moet hij 40 kilometer hek repareren na diefstal; moet hij na een gehoord schot het hele reservaat doorzoeken of alle witte en zwarte neushoorns nog in leven zijn, en bovenal moet hij ervoor zorgen dat de lokale bevolking, en dan met name de traditionele “chief” zich wel houdt aan gemaakte afspraken. Dat laatste is eigenlijk het moeilijkste, maar wel belangrijkste.

Dit is namelijk een van de weinige “game reserves” in Zuid-Afrika die in handen is van de lokale bevolking. Dat wil zeggen, zíj zijn de eigenaren van de grond, verkregen na de herverdelingen van landerijen na de apartheid. Echter, wat er verder met de grond gebeurt, hoe de inkomsten en kosten van deze grond verdeeld worden, vormt een enorme uitdaging. De lokale bevolking in Somkhanda is akkoord gegaan met het beschermen van een deel van de grond. Nu wil de traditionele chief zich een stuk grond toe-eigenen. Dat kan eigenlijk niet, maar de bevolking gaat niet snel tegen hem in. Die grond ligt echter wel in het reservaat. Probeer dan maar eens zonder ruzie te maken en zonder iemand tegen het hoofd te stoten een goede oplossing te vinden. Boeiend.

Maar goed, voor ons is dit ontzettend interessant, want wij zijn namelijk op zoek naar de beste manier om de natuur te beschermen. En een hek eromheen zonder dat de bevolking gecompenseerd wordt, of meeprofiteert van de inkomsten van toerisme kan echt niet meer. Ik ga nu naar Namibië, waar ik de beste voorbeelden van natuurbescherming met de lokale bevolking ga bezoeken. En ja, inderdaad ga ik ook daar het veld in, nog een keer de zwarte neushoorn zoeken. Maar, for the record: eerst nog even een dag vergaderen in Johannesburg.